Wprowadzenie
Madagaskar jest jednym z tych miejsc, których nazwy definiują egzotykę, tajemniczość i przygodę. Jak to zazwyczaj z takimi miejscami bywa, ich magię odczarowuje rzeczywistość. Poniekąd tak jest, ale mimo tej konfrontacji Madagaskar zachowuje oryginalność, w której znajdziemy wszystkie wspomniane wcześniej cechy.
Na tle innych państw Afryki, Madagaskar stanowi wyspę nie tylko w dosłownym znaczeniu. Odmienność przyrody i kultury upodabnia pod tymi względami Madagaskar do Etiopii i nie chodzi w tym porównaniu o jakiekolwiek podobieństwo do Wyżyny Abisyńskiej. Oba regiony stanowią kulturalno-przyrodnicze wyspy.
Trasa opisywanej podróży wiodła północną częścią Madagaskaru, odkrywając niewielki fragment tego, co kraj ten ma do zaoferowania. Na szlaku znalazły się jednak najciekawsze moim zdaniem atrakcje tej części wyspy. Madagaskar może być wymagający - jest to olbrzymi kraj, przez który podróżuje się długo i niewygodnie lub omija ten aspekt podróżując samolotami.
Wiele miejscowości opisanych w relacji posiada podwójne nazwy (np. Antsiranana, zwana również jako Diégo-Suarez). Nazwy nowe, wynikłe z procesu dekolonizacji mają w tej relacji pierwszeństwo, choć podane w nawiasach stare nazwy nadal bywają używane częściej.
Informacje pochodzą z przełomu lutego i marca 2017 roku.
Madagaskar w skrócie
- Stolica: Antananarywa (1,3 mln mieszkańców)
- Powierzchnia: prawie dwa razy większa od Polski
- Ludność: 26,3 mln (Polska: 38,3)
- Gęstość zaludnienia: 35 osób/km2 (Polska: 123)
- Język: malgaski, francuski
- Najwyższa góra: Maromokotro (2876 m n.p.m.)
- Najdłuższa rzeka: Mangoky (564 km)
Geografia
Madagaskar jest czwartą pod względem wielkości wyspą świata (za Grenlandią, Nową Gwineą i Borneo). Od Afryki oddziela ją Kanał Mozambicki, który w najwęższym miejscu ma szerokość nieco ponad 400 km. Z północy na południe Madagaskar mierzy około 1500 km, szerokość wyspy to około 500 km.
Wybrzeże Madagaskaru kusi tropikalną urodą, na północnym-zachodzie podkreśloną bogactwem podwodnego świata rafy koralowej. Niemal całe wnętrze wyspy jest górzyste, mniej lub bardziej pofałdowane. Średnia wysokość kraju nad poziomem morza to 442 metry. Grzbiety górskie układają się równolegle do wschodniego wybrzeża Madagaskaru, zatrzymując drogę wilgotnym masom powietrza znad Oceanu Indyjskiego. Topografię tą pokrywa bardzo zróżnicowana szata roślinna, od dżungli, poprzez sawannę, aż do pustyni.
Madagaskar leży we wschodnioafrykańskiej strefie czasowej, przesuniętej o dwie godziny do przodu w stosunku do Polski - południe w Antananarywie to dopiero 10:00 w Polsce. Od początku kwietnia do końca października, gdy w Polsce obowiązuje czas letni, różnica ta zmniejsza się do jednej godziny.
Z najbliższych krajów w tej części świata taki sam czas stosuje Tanzania, Związek Komorów i Majotta. Całe południowo-wschodnie wybrzeże Afryki - od Mozambiku do RPA - stosuje czas środkowoafrykański, o jedną godzinę do tyłu w stosunku do Madagaskaru (przylatując na wyspę z RPA trzeba przestawić zegarki o godzinę do przodu). Przylatując na Madagaskar z Reunionu lub Mauritiusu zegarki trzeba przestawić o godzinę do tyłu.
Szczegółowe i aktualne informacje o strefach czasowych w Afryce zawarłem na mapie stref czasowych Afryki.
Najdłuższe dni na Madagaskarze są w grudniu, gdy widno jest od 4:45 rano do 18:50. Najkrócej dzień trwa w czerwcu, gdy dzień zaczyna się o 6:00, a kończy o 17:45.
Pogoda
Klimat Madagaskaru kształtują bliskość równika, wilgotne masy powietrza znad Oceanu Indyjskiego oraz biegnące południkowo przez całą wyspę wypiętrzenie terenu. Ta ostatnia cecha sprawia, że wilgoć niesiona przez wiejący znad oceanu pasat napotyka na barierę i tylko w niewielkiej części przenika do zachodniej części wyspy. Wschodni pas wybrzeża jest gorący i wilgotny, porośnięty wilgotnym lasem tropikalnym. Zachodnia część wyspy jest gorąca i dużo bardziej sucha, w regionie Toliary przypominająca wręcz pustynię.
Generalnie Madagaskar doświadcza dwóch sezonów: ciepłego i deszczowego od listopada do kwietnia oraz nieco chłodniejszego i suchego od maja do października. Wzór ten nie pasuje jednak w wielu regionach, specyficznie wpisujących się w ukształtowanie terenu i układ wiatrów. Wyżynne obszary interioru potrafią być zaskakująco chłodne, nawet w Antananarywie temperatura może okazjonalnie spaść w okolice zera stopni.
Sezon cyklonowy zaczyna się w połowie listopada i trwa do połowy kwietnia. Co roku w Madagaskar uderza znad Oceanu Indyjskiego kilka cyklonów.
Kiedy jechać na Madagaskar?
Każda pora roku jest dobra na podróż na Madagaskar, jednak ze względu na różnorodność klimatyczną i związane z nią pory roku niektóre miesiące mniej sprzyjają podróży. Planując dłuższą podróż optymalnym okienkiem na zwiedzenie całej wyspy jest czas od lipca do października.
Wizy i ambasady
Do wjazdu na Madagaskar konieczna jest wiza - można ją zdobyć w ambasadzie, drogą elektroniczną bądź bezpośrednio na granicy (np. na lotnisku). Wiza ważna jest 30, 60 lub 90 dni - okres ten determinuje data biletu powrotnego, którego posiadanie jest warunkiem uzyskania wizy. Paszport powinien być ważny co najmniej pół roku od daty wjazdu i posiadać jedną wolną stronę na wizę. Wizy kosztują w zależności od ich długości, odpowiednio 35, 40 i 50 euro lub równowartość w dolarach amerykańskich lub ariary (płatność tylko gotówką, ze względu na problemy z wydawaniem reszty najlepiej mieć zawczasu przygotowaną dokładną kwotę).
By uniknąć kolejek i formalności na lotnisku, najpóźniej trzy dni przed przylotem na Madagaskar można wyrobić wizę elektroniczną (eVisa).
Wizy państw sąsiednich
Jako, że Madagaskar jest wyspą i nie współdzieli granic lądowych z innymi afrykańskimi państwami, lista obejmuje kraje południowo-wschodniej Afryki, do których można bezpośrednio dolecieć z Madagaskaru.
- Komory
Wizy do Związku Komorów dla obywateli Polski dostępne są na granicach (na lotniskach) i kosztują 50 dolarów lub 30 euro. Do wizy, poza banknotami, nie są potrzebne dodatkowe dokumenty lub zdjęcia.
- Majotta i Reunion
Jako departamenty zamorskie Francji, Majotta i Reunion przyjmują obywateli Unii Europejskiej, w tym Polski, bez wiz i ograniczeń czasowych. Przylatując na wyspy z Francji nie jest nawet potrzebny paszport - wystarczy dowód osobisty.
- Mauritius
Obywatele Unii Europejskiej są wyłączeni z obowiązku wizowego, dla pobytów nie dłuższych niż 90 dni.
- RPA
Przy wizytach nie dłuższych niż 30 dni Polacy nie potrzebują wiz do Republiki Południowej Afryki.
Polska ambasada na Madagaskarze
Polska posiada na Madagaskarze jedynie konsulat honorowy, który znajduje się w Antananarywie (tel. +261 320 781 838 lub +261 320 784 480). Terytorialnie Madagaskar obsługuje polska ambasada w Nairobi, telefon dyżurny (sprawy pilne i nagłe): +254 713 816 166, adres internetowy: https://www.gov.pl/web/kenia.
Obywatele polscy przebywający na Madagaskarze uprawnieni są do pomocy dyplomatycznej i konsularnej państw członkowskich Unii Europejskiej posiadających w tym kraju placówkę dyplomatyczną, na takich samych warunkach, na jakich państwa te pomagają swoim obywatelom.
Dojazd i samoloty
Na Madagaskar, poza kilkoma wyjątkami, z wykorzystaniem transportu publicznego można przedostać się tylko samolotem. Te wyjątki, to bardzo rzadko dostępne kajuty pasażerskie na statkach handlowych z Komorów. Podobne połączenie z Mauritiusem zostało zlikwidowane.
Samoloty
Głównym portem lotniczym Madagaskaru jest Ivato International (kod IATA: TNR), 16 km na północ od Antananarywy.
Poza stolicą, regionalne połączenia międzynarodowe obsługiwane są przez lotniska w Antsirananie (kod IATA: DIE, połączenia z Majotty i Reunionu), Mahajanga (kod IATA: MJN, połączenia z Majotty i Komorów), Nosy Be (kod IATA: NOS, Reunion, RPA, Etiopia i Majotta), Nosy Boraha (kod IATA: SMS, Reunion), Toamasinie (kod IATA: TMM, Reunion), Tôlanaro (kod IATA: FTU, Reunion) i Toliarze (kod IATA: TLE, Reunion). Nie zawsze krótsze połączenie jest tańsze, czasami taniej jest polecieć do jednego z popularniejszych, choć bardziej oddalonych od punktu wylotu lotnisk (np. Antananarywa, Nosy Be).
Bezpośrednio z Warszawy, w sezonie od maja do października, latają samoloty czarterowe do Nosy Be. Bilet w dwie strony kosztuje około 740 euro. Rejsowych połączeń bezpośrednich z Polski na Madagaskar nie ma. Bilet powrotny, z co najmniej jedną przesiadką kosztuje od około 830 euro.
Bezpośrednio na Madagaskar z innych państw i regionów Afryki można przylecieć między innymi z (ceny biletów w jedną stronę do Antananarywy, w euro): Addis Abeby (510), Johannesburga (270), Nairobi (430) i Reunion (370).
Ceny biletów lotniczych ulegają ciągłym zmianom. Ponieważ bilet lotniczy stanowi często największy pojedynczy koszt w budżecie wyprawy warto poświęcić czas na znalezienie najkorzystniejszej oferty. Sposób, w jaki szukam tanich biletów lotniczych do Afryki opisałem na stronie Bilety lotnicze.
Zdrowie
Przylatując na Madagaskar z kraju, na którego terenie występuje żółta febra (najbliżej w Kenii - mapa występowania żółtej febry w Afryce), również w przypadku tranzytu przez taki kraj dłuższego niż 12 godzin wymagane jest poświadczenie szczepienia przeciwko żółtej febrze.
Ryzyko malarii na Madagaskarze występuje przez cały rok, na całym obszarze kraju. Więcej o malarii na stronie Malaria w Afryce.
Potencjalnym zagrożeniem jest pojawiająca się w porze deszczowej dżuma oraz przenoszona przez komary denga.
Przewodniki, GPS i mapy
Przewodniki
Wybór przewodników po Madagaskarze jest spory, większość z nich w języku angielskim.
GPS
Mapy do odbiorników GPS dostępne są na urządzenia przenośne (telefony, tablety) oraz urządzenia GPS firmy Garmin.
Zapis całej podróży w formacie GPX: madagaskar.zip (1.7 MB).
- OpenStreetMap (pod linkiem podgląd mapy)
Mapa całego świata dostępna na telefony, tablety i urządzenia Garmin. Z map OpenStreetMap korzysta wiele aplikacji, w wersji na Androida polecam OsmAnd. Bogata w szczegóły i za darmo. OpenStreetMap zawiera wszystkie drogi i punkty szczególne tej relacji.
- Garmin oferuje Madagaskar w pakiecie z całą Afryką Południową za cenę 100 euro - City Navigator Southern Africa NT. Zestaw zawiera dodatkowo mapy Botswany, Eswatini, Lesotho, Majotty, Mauritiusu, Mozambiku, Namibii, RPA, Reunionu, Zambii i Zimbabwe. Madagaskar w tym zestawie zawiera ledwo kilka dróg i kilka punktów szczególnych, nie warto na nią wydawać żadnych pieniędzy.
Garmin oferuje również mapę TOPO Southern Africa Light (20 euro), opartą wprost na danych OpenStreetMap.
Zobacz również mapę Madagaskaru na Google Maps.
Mapy papierowe
W kolejności od najdokładniejszych (teoretycznie, mała skala nie zawsze oznacza większą dokładność):
Pieniądze
Oficjalną walutą Madagaskaru jest ariary, o symbolu międzynarodowym MGA, który zastąpił w roku 2005 franka malgaskiego denominując go pięciokrotnie (1 ariary to pięć franków). Niekiedy ceny podawane są we frankach - trzeba uważać by nie przepłacić. Ariary dzieli się na pięć iraimbilanja.
Kursy wymiany:
- 1 USD = 3 770 ariary
- 1 EUR = 4 586 ariary
- 1 ZAR = 250 ariary
Polskie złotówki na Madagaskarze są bezwartościowe. W celach porównawczych można założyć, że 10 000 ariary to 10 złotych.
Bankomaty znajdują się w każdej większej miejscowości, jednorazowo można wyjąć 400 000 ariary. Gotówkę w twardej walucie można wymienić w bankach, oraz co rzadsze, w biurach wymiany. Nie ma znaczenia, którą walutę wymieniamy - przy wcześniejszym zakupie euro lub dolarów amerykańskich za polskie złotówki ostatecznie otrzymamy tyle samo ariary.
Droższe hotele i lokalne biura podróży oferują często swoje usługi w euro lub dolarach i w takich walutach, obok ariary, akceptują płatności.
Zagrożenia
Głównym zagrożeniem na Madagaskarze jest pospolita przestępczość. Poziom zagrożenia jest porównywalny z afrykańską średnią. Na baczności trzeba mieć się zwłaszcza w dużych miastach, szczególnie po zmroku.
Podróż niektórymi odcinkami dróg odbywa się w konwojach, z eskortą policji. Ma to na celu ochronę przed napadami, zdarzającymi się najczęściej w nocy. Poza drogą z Antsirabe do Morondavy opisaną w tej relacji, niebezpieczeństwo to czyha również na innych odcinkach dróg w zachodniej i południowej części wyspy.
Skróty najważniejszych wiadomości z Madagaskaru, które mogą mieć wpływ na podróż, publikuję na stronie Wiadomości z Madagaskaru.
Język
Obok malgaskiego, językiem urzędowym Madagaskaru jest język francuski. Również angielski posiada status języka urzędowego, choć posługuje się nim niewielka część populacji.
Język malgaski należy do rodziny austronezyjskiej, pochodzącej z wysp Azji Południowo-Wschodniej i Oceanu Spokojnego i nie jest spokrewniony z żadnym z języków Afryki kontynentalnej.
Internet i telefon
Internet
Wi-Fi dostępne jest w większości hoteli, chociaż w tych najtańszych nie jest to raczej regułą. W każdym mieście znajdziemy kafejki internetowe (cyber), godzina dostępu do Internetu kosztuje 3 000 ariary.
Mobilny Internet oferowany przez lokalnych dostawców kosztuje od 9 000 do 12 500 ariary za 1 GB.
Telefon
Międzynarodowy numer kierunkowy na Madagaskar to +261. Na wyspie jest trzech operatorów telefonii komórkowej (w kolejności ilości użytkowników, lista nie zawiera operatorów wirtualnych):
Lokalna karta SIM kosztuje 1 000 ariary. Przy jej zakupie należy zarejestrować dane z paszportu. Minuta połączenia do Polski z lokalnej karty SIM kosztuje około 4 500, wysłanie SMS-a 350 ariary.
Wszyscy polscy operatorzy telefonii mobilnej oferują połączenia roamingowe z Madagaskaru. W zależności od operatora minuta połączenia do Polski kosztuje od 7 do 10 złotych, wysłanie SMS-a od 1.50 do 2 złotych. Połączenia przychodzące z Polski kosztują od 4 do 8 złotych, odbieranie SMS-ów jest bezpłatne.
Komunikacja
Sieć połączeń i możliwości przemieszczania się po Madagaskarze komunikacją publiczną są duże. Niemal wszędzie da się dojechać lub dopłynąć nie wydając na to zbyt dużo pieniędzy ani nie czekając długo na najbliższy transport. Problemem może być jednak komfort podróży. Nie mam tu na myśli braku Wi-Fi albo niewygodnego oparcia, lecz podstawową ciasnotę i ból tyłka. Przygoda ta nie ma alternatywy, gdyż po drugiej stronie skali jest podróż samolotem a pomiędzy tymi dwiema opcjami nie ma często nic (wyjątkiem są minibusy klasy VIP).
Na Madagaskarze obowiązuje ruch prawostronny. Litr benzyny bezołowiowej 95 kosztuje 4 100, a oleju napędowego 3 400 ariary. Do kierowania pojazdem wymagane jest Międzynarodowe Prawo Jazdy (zgodne z Konwencją Genewską z 1949 roku).
Minibus i pick-up (bâché)
Najbardziej powszechny środek transportu na Madagaskarze. Flota przeładowanych pasażerami i bagażem na dachu minibusów Mercedes Sprinter dociera zapewne wszędzie, dokąd prowadzą drogi. Minibusy kursują również na dużych dystansach, z czasami jazdy przekraczającymi kilkanaście godzin. Pojazdy odjeżdżają z placów autobusowych (w dużych miastach może być ich kilka), po uzbieraniu kompletu pasażerów. Często do wyboru jest kilka minibusów różnych firm jadących w tym samym kierunku i trzeba kombinować, czy zająć lepsze miejsce i czekać dłużej na odjazd, czy wsiadać gdzie popadnie w wypełnionym częściowo pojeździe. Dodatkowo, są dwie kategorie: régionale i nationale. Te ostatnie teoretycznie rzadziej się zatrzymują i nie zabierają po drodze dodatkowych pasażerów. Bilety kupuje się w budkach firm transportowych.
Połączenia lokalne, na krótszych dystansach, obsługują również pick-upy, w których około 15 podróżnych siedzi ściśniętych z tyłu pod prowizorycznym dachem na dwóch, ustawionych wzdłuż, drewnianych ławkach.
Minibus VIP
Na głównych drogach, pomiędzy większymi miastami kursują minibusy VIP. Usługa ta zawiera rezerwację miejsca, odjazd zgodnie z rozkładem, klimatyzację i Wi-Fi. Pojazdy takie odjeżdżają z dedykowanych terminali a często zabierają pasażerów z wcześniej uzgodnionego miejsca. Z Antananarywy można w ten sposób dojechać do Ankify (skąd dalej pływają promy na Nosy Be), Antsirabe, Antsiranany, Mahajangi, Morondavy, Toamasiny i Fianarantsoa. Niektóre z firm udostępniają rezerwacje przez strony internetowe: Cotisse Transport, Gasy'Car VIP, MalgasyCar, o pozostałe najlepiej pytać w hotelu lub informacji turystycznej.
Wynajem samochodu lub motocykla
Podróż przez Madagaskar niezależnym środkiem transportu ma niewątpliwie wiele zalet. Samochody można wypożyczyć z kierowcą (większość wypożyczalni ma tylko taką opcję) lub bez. Kilka przykładowych lokalnych wypożyczalni: Madevasion, Ramartour i Rivo Tours. Ceny za dzień najmu zaczynają się od 25 euro za mały samochód osobowy i 40 za terenówkę. Nieliczne wypożyczalnie oferują również wynajem skuterów i motocykli.
Pociąg
Pociągi pasażerskie Madarail operują na dwóch odcinkach: Moramanga - Toamasina i Moramanga - Ambatondrazaka. Bilety sprzedawane są w dwóch klasach, z tym że klasa pierwsza dostępna jest tylko w relacji Moramanga - Ambatondrazaka. Dodatkowo z Antananarywy kursują specjalne pociągi turystyczne do Antsirabe i Toamasiny.
Samolot
Przelot może zaoszczędzić sporo czasu i niewygód podróży lądem. Siatka połączeń koncentruje się w stolicy. Lecąc pomiędzy mniejszymi miastami często trzeba przesiąść się w Antananarywie. Na niebie Madagaskaru niepodzielnie króluje państwowa Tsaradia, spółka-córka Air Madagascar. Przelot z Antananarywy na Nosy Be kosztuje od 450 tysięcy ariary w jedną stronę.
Statki i łodzie
Wzdłuż wybrzeży, zwłaszcza tam, gdzie nie ma dobrych alternatywnych połączeń drogowych, kursują niewielkie statki towarowe, zabierające na pokład pasażerów. Z Tomasiny na Nosy Boraha kursują regularne łodzie turystyczne firmy Cap Sainte-Marie. Łodzie towarowo-pasażerskie pływają również na niektórych odcinkach większych rzek.
Hotele
Wybór hoteli na Madagaskarze jest dobry. W dole skali cenowej znajdują się tanie hotele z podstawowymi ugodnieniami, oferujące dobry stosunek jakości do ceny. Z reguły w każdym mieście można znaleźć tego typu tanie hotele. Często pojawiający się na szyldach, mylący napis „hotely” oznacza tanią restaurację, nie hotel.
Nocleg w tanim hotelu, w pokoju dwuosobowym kosztuje około 30 000 ariary.
Gniazdka instalacji elektrycznych są typu europejskiego, z bolcem lub bez. Napięcie w sieci wynosi 220V, 50Hz.
- Kemping
Okazji do rozbicia namiotu na Madagaskarze nie ma wiele. Nieliczne kempingi znajdują się w obrębie Parków Narodowych.
Jedzenie i zakupy
Madagaskar jest ewenementem również na kulinarnej mapie Afryki. Po trosze jest to wynik połączenia wpływów Afryki, Francji, Azji i Pacyfiku, w którym żadna z kuchni się nie narzuca tworząc razem zgoła odmienny smak.
Podstawę dań stanowi zwykle ryż, który czasem można zastąpić makaronem lub bagietką oraz, co rzadsze - frytkami. By rozszyfrować większość nazw z malgaskiego menu wystarczy poznać tuzin słówek: vary - ryż, misao - makaron, frites - frytki, akoho - kurczak, andrano - ryba, omby - wołowina. Bliżej wybrzeża, do którego nigdzie nie jest daleko, do standardowego menu dochodzą ryby i owoce morza.
W niektórych regionach wyspy dostępne są smaczne wyroby mleczne - jogurt oraz żółte sery. Sery, sprzedawane najczęściej w postaci charakterystycznych małych krążków, dostępne są głównie w górzystym interiorze kraju. Te z okolic Antsirabe uchodzą za najsmaczniejsze.
Zdecydowany prym wśród piw Madagaskaru wiedzie THB, czyli Three Horses Beer, dostępne w kilku odmianach. Poza THB na wyspie można skosztować takich piw jak Gold, Libertalia, Queen's oraz znane z innych regionów Afryki Castel i Skol.
Poza piwem popularnym trunkiem na Madagaskarze jest rum, którego smak można porównać do wódki wzbogaconej smakiem owoców lub przypraw (polecam kokosowy). Rum można kupić zarówno w barach, jak i w małych sklepach, gdzie nalewany jest z dużych słoi do szklanek. Rząd słoi z rumem to wizytówka każdego poważanego przez bywalców przybytku.
Tanie, przydrożne bary i małe knajpki na Madagaskarze noszą mylącą nazwę „hotely”.
Zakupy
Wszystkie ceny w ariary.
W sklepie lub na bazarze: bagietka - 600, kanapka z bagietki - 2 000, smażona ryba - 2 000, sardynki w puszce - 2 000, mały pączek - 100, sambosa (samosa) - 200, kiść bananów - 500, duży ananas - 1 500, cola - 3 000, kawa - od 200 do 500, piwo - 3 300, 50 ml rumu - 500, woda 1.5 l - 1 500.
W restauracji: danie główne - od 2 500 w tanim barze do 18 000 w lepszej restauracji, zupa - od 500 w tanim barze do 8 000 w restauracji, langusta - 30 000, woda 500 ml - 1 500, piwo - od 2 200 do 6 000, kawa - od 1 000 do 5 000.
Antananarywa
Antananarywa, lub jak nazywają stolicę miejscowi - Tana, to duże, niezbyt przyjazne turyście miasto. Tana ma jednak swój urok, na który składa się malownicze położenie miasta na wzgórzach, historia i połączenie metropolii z kameralnymi zakątkami.
Główne zabytki miasta to Rova (pałac Królowej Ranavalony I) i pałac Andafiavaratra.
Po przedostaniu się przez rozległe przedmieścia, samo centrum Antananarywy jest kompaktowe, w sam raz na spacery, zwłaszcza że niektóre części miasta połączone są na skróty długimi schodami.
Hotele
Tanie hotele w centrum ulokowane są wzdłuż Rue Rainandriamampandry - głównej ulicy w górnej części centrum miasta. Wśród nich Hotel Lambert oferuje pokoje od 19 000 ariary, kilka droższych pokoi ma widok na miasto (dostępny również z tarasu na ostatnim piętrze). W hotelu nie ma Wi-Fi.
W dolnej części miasta jest kilka hosteli. W Madagascar Underground Hostel łóżko w pokoju wieloosobowym kosztuje 36 000 ariary a najtańsza dwójka 82 000 ariary. Bamboo Lodge proponuje nocleg w kabinach, przypominających nieco hostele kapsułowe - 20 000 ariary.
Knajpy
Małe, popularne wśród miejscowych knajpki - hotely rozsiane są wzdłuż głównych ulic oraz przy schodach łączących górną część miasta z dolną, zwłaszcza tych wychodzących na wprost bazaru Analakely. W niektórych spośród nich, z reguły w tych z bogatszym menu i wyższymi cenami, można znaleźć piwo. W okolicach Hotelu Lambert jest to na przykład Le Bureau (dodatkowo, jest tu również Wi-Fi).
Komunikacja
W Antananarywie są trzy główne dworce autobusowe. Ambodivona obsługuje głównie ruch w kierunkach północnych, Fassan'ny Karana głównie w kierunkach południowych i Ampasampito głównie w kierunkach wschodnich. Głównie, gdyż w przypadku tranzytu przez stolicę można znaleźć połączenia bezpośrednie, bez konieczności zmieniania stacji. Przejazd z Ambodivony do Antsirabe kosztuje 15 000 ariary i trwa cztery i pół godziny.
Przejazd taksówką z jednego z dworców autobusowych do centrum kosztuje 15 000-20 000 ariary.
Gasy'Car VIP oferuje wygodne połączenie do Antsirabe, cztery razy dziennie, w cenie 20 000 ariary. Za dodatkowe 6 000 można kupić śniadanie i transfer w dowolne miejsce w Antsirabe. Odjazdy sprzed Le Chalet des Roses, w Antsirabe przystanek przed Résidence Sociale. Przejazd trwa cztery godziny.
MalagasyCar z przystanku przed Motelem Anosy jeździ do Morondavy (118 000 ariary, 12 godzin), Mahajangi (96 000, 10 godzin) i Ankify (przystań promów do Hell-Ville, 198 000, 14 godzin).
Cotisse z dworca Ambodivona jeździ do Antsirabe (od 15 000 ariary, 4 godziny), Antsiranany (90 000), Mahajangi (od 30 000, 11 godzin) i Morondavy (45 000, 13 godzin).
Lotnisko znajduje się w Ivato, 17 km na północ od centrum Tany (przejazd taxi trwa niecałą godzinę i kosztuje 30 000 ariary).
Hell-Ville (Nosy Be)
Nietypową (jak dla anglofona) nazwę, Hell-Ville zawdzięcza francuskiemu gubernatorowi Reunionu - Louisowi de Hell. Dzisiaj, oficjalnie miasto to nazywa się Andoany, ale mało kto tej nazwy używa. Nosy Be jest najpopularniejszym na Madagaskarze kierunkiem wycieczek, przylatują tutaj nawet samoloty czarterowe z Polski. Zorganizowani turyści zatrzymują się w ośrodkach poza Hell-Ville, rzadko zaglądając do miasta. Nosy to po malgasku wyspa.
Rafy koralowe wokół Nosy Be i okolicznych mniejszych wysp zachęcają do zanurzenia się pod wodę. Bazując w Nosy Be nie ma zbyt wielu możliwości zorganizowania wycieczki na rafy. W biurze Evasion Sans Frontière sześciogodzinna wycieczka łodzią na Nosy Tanikely, z transferami, ekwipunkiem do pływania z rurką i pełnym, bogatym w przysmaki wyżywieniem kosztuje 46 euro.
Dwa bankomaty znajdują się przy Rue Passot - głównej ulicy kończącej się przystanią łodzi do Ankify (port na głównej wyspie Madagaskaru) - jeden w banku Societe Générale obok biura Evasion Sans Frontière, drugi w banku BNI, 200 metrów dalej w stronę portu. Bankomaty można też znaleźć w bankach przy głównej ulicy w centrum - Blvd de l'Independence.
Biuro informacji turystycznej - Office Régional du Tourisme - służy mało przydatnymi mapkami i ograniczoną pomocą, tylko w języku francuskim.
Hotele
Belle vue Hotel posiada pokoje od 32 000 ariary (bez klimatyzacji, z współdzieloną łazienką), poprzez 55 000 (z łazienką, bez klimatyzacji), do 75 000 (z łazienką, klimatyzacją i śniadaniem). W hotelu dostępne jest darmowe Wi-Fi. Jak nazwa wskazuje, z niektórych pokoi roztacza się piękny widok, w tych najtańszych jednak okna wychodzą na wewnętrzny korytarz. Do hotelu należy mała restauracja, w której serwowane są śniadania (6 500 ariary).
Knajpy
Porządnym miejscem na posiedzenie z ulubionym napojem i widokiem na ulicę jest L'Oasis - popularna wśród turystów restauracja, oferująca również świeże ciastka i pieczywo.
Bardziej autentyczną atmosferę i niższe ceny znajdziemy w barze „pod strzechą” na piętrze budynku przy Blvd de Gaulle, nieco na północ od bazaru.
W okolicy Belle vue Hotel kobiety przy ulicy sprzedają kilka rodzajów lokalnych przysmaków - pieczone banany, szaszłyki i placki.
Komunikacja
Łodzie motorowe i większe promy zabierające na pokład samochody do Ankify, skąd wyrusza transport na dalszą podróż po Madagaskarze odpływają z przystani w południowo-wschodniej części miasta. Bilet na trwający 45 minut rejs motorówką kosztuje 15 000 ariary. Bilety kupuje się w budkach w przystani (oddzielne budki dla promów samochodowych i łodzi osobowych). Zbliżając się do przystani pośrednicy oferują bilety na dalszą podróż minibusem, podając czasem nieprawdziwe informacje. Z zapłatą za dalszy transport lepiej poczekać do Ankify, gdzie samemu można rozeznać się co i dokąd jedzie. Aby zdążyć na transport do Antsiranany (Diégo-Suarez) w Ankify trzeba być przed 9:30 rano (i wypłynąć z Hell-Ville przed 8:30).
Minibusy z Hell-Ville do innych miejscowości na Nosy Be odjeżdżają z przystanku na północ od bazaru w centrum. Tuk-tuk, czyli zmotoryzowana riksza, w obrębie miasta kosztuje nie więcej niż 500 ariary.
Nosy Easy Rent oferuje wachlarz pojazdów do wypożyczenia: skutery (10), motocykle (20) i samochody (od 30 euro za dzień).
Lotnisko
Port lotniczy Nosy Be - Fascene położony jest 13 km na północ od Hell-Ville.
Nie wiem, na ile jest to regułą, ale „za drobną opłatą” urzędnik podpisujący wizy proponuje ich ważność dłuższą, niż wynikałoby to z daty biletu powrotnego.
Na lotnisku nie ma bankomatu ani biura wymiany - funkcję tą przejęły handlarki walut. Nie ma również transportu publicznego do Hell-Ville innego niż taksówki. Kurs do miasta po targach kosztuje 25 000 ariary, taksówkarze przyjmują też płatności w twardej walucie, jak również przyjmują propozycję zatrzymania się po drodze przy bankomacie w Hell-Ville.
Ankify
Kluczowy punkt przesiadkowy na trasie z lub na Nosy Be, poza portem jest tylko małą wioską. Przypływając z Hell-Ville podróżnych witają natarczywi pośrednicy przekonujący o rychłym odjeździe minibusów oraz policjant kontrolujący ważność wiz. Minibusy czekają na pasażerów za portową bramą.
Hotele
W Ankify nie ma tanich noclegów. Najtańsza opcja - Les Jardins d'Ankify - kosztuje 45 euro za jednoosobowy bungalow (około 3 km na północ od portu). W przypadku ryzyka przyjechania tutaj po 16:00 lepiej zatrzymać się na nocleg w Ambanja, 26 km wcześniej.
Knajpy
Jedynym miejscem, w którym można zaopatrzyć się w napoje lub coś przekąsić jest prowadząca do portu uliczka i przyległe doń budki. Bardziej wyszukane dania oferują okoliczne hotele, które są oddalone nieco od portu - najbliżej w Hotel le Baobab, około 1 km na północ.
Komunikacja
Minibus do Antsiranany lub do Parku Narodowego Ankarana (trzy i pół godzin jazdy) kosztuje 30 000 ariary. Motorówki do Hell-Ville wypływają pomiędzy 5:30 a 16:00 i kosztują 15 000 ariary. Rejs trwa 45 minut.
Rezerwat Ankarana
Ankarana jest jednym z kilku miejsc na Madagaskarze, w którym można zobaczyć charakterystyczne tsingy, czyli wapienne formacje skalne, ukształtowane przez krasowe procesy erozji w pola kamiennych iglic. Poza tsingy, w obrębie rezerwatu znajdują się jaskinie, Zielone Jezioro i spora populacja lemurów. Bilet wstępu kosztuje 65 000 ariary, do którego należy dokupić obowiązkowego przewodnika. W zależności od wybranej trasy, przewodnik według oficjalnego cennika kosztuje od 25 000 do 60 000 ariary (ceny za grupę). Jedna z dłuższych tras, obejmująca jaskinię i tsingy ma długość około 11 km, jej przejście trwa około 5 godzin. Rezerwat jest czynny od poniedziałku do piątku od 9:00 do 17:00 i w soboty, od 9:00 do 12:00. Aktualne informacje praktyczne można znaleźć na stronie Madagascar National Parks
Recepcja parku znajduje się we wsi Mahamasina. Poza kilkoma miejscami noclegowymi nie ma tu żadnej innej infrastruktury turystycznej.
Hotele
We wsi jest kilka położonych obok siebie hoteli, oferujących noclegi w bungalowach. Chez Aurelien jest najtańszym z nich, dwuosobowe domki, w zależności od standardu, kosztują od 35 000 do 50 000 ariary. Prąd elektryczny dostępny jest od godziny 18:00.
Knajpy
W Mahamasinie nie ma żadnego sklepu, na jedynym prywatnym straganie czasami można kupić pomidory, cebulę lub inne sezonowe warzywa lub owoce. O poranku przez wieś przejeżdża motocykl z torbą bagietek na sprzedaż. Hotele oferują pełne wyżywienie, ale posiłki trzeba zamawiać z dużym wyprzedzeniem. Obiady kosztują 20 000, śniadania 10 000 a duża butelka wody lub piwo 5 000 ariary.
Komunikacja
Przyjeżdżając do Rezerwatu Ankarana należy wysiąść we wsi Mahamasina. Pierwsze minibusy do Diégo-Suarez (Antsiranana) przejeżdżają przez wioskę około 7:00 rano. Aby zapewnić sobie miejsce warto porozmawiać z obsługą hotelu, która może zorganizować rezerwację. Przejazd trwa około 4 godzin i kosztuje 15 000 ariary.
Na południe najłatwiej jest złapać transport do Ambilobe, gdzie można znaleźć transport na dalszą podróż.
Antsiranana (Diégo-Suarez)
Położona na północnym krańcu Madagaskaru Antsiranana to spore miasto, w którym skupia się przemysł i administracja regionu. Antsiranana może zainteresować osoby pasjonujące się kolonialną architekturą a okoliczne góry i zatoczki dostarczają pięknych widoków.
Hotele
Jedne z tańszych łóżek w mieście oferuje Hotel Terrasse du Voyageur - od 29 000 za jedynkę bez klimatyzacji, z łazienką i darmowym Wi-Fi. Dwójki z klimatyzacją zaczynają się od 90 000 ariary. La Belle Aventure Hotel posiada dwójki z klimatyzacją i Wi-Fi za 78 000 ariary. Taniej, ale w innym duchu, znajdziemy nocleg w Centre Catholique Lucien Botovasoa - 50 000 ariary za pokój. Kilka innych tanich hoteli ulokowanych jest w obrębie centrum Antsiranany.
Knajpy
Wokół dworca autobusowego jest dużo barów i małych restauracji. Droższe restauracje z obrusami ulokowane są bliżej centrum miasta oraz w hotelach.
Komunikacja
Dworzec autobusowy znajduje się w południowej części miasta, nieco ponad 4 km od centrum, na tyłach stacji paliw. Trasę do Joffreville (Ambohitra) obsługują pick-upy (bâché), przejazd kosztuje 5 000 ariary i trwa półtorej godziny.
Minibusy do Mahajangi odjeżdżają pomiędzy 14:00 a 15:00. Bilet na trwający 20 godzin kurs kosztuje 55 000 ariary. Przejazd do Antananarywy zajmuje całą dobę i kosztuje 70 000 ariary.
Joffreville (Ambohitra)
Małe miasteczko stanowiące bazę wypadową do Parku Narodowego Montagne d'Ambre, którego głównym atutem jest bogactwo fauny (głównie kameleonów) i soczystej dżungli z wodospadami i strumieniami. Recepcja parku znajduje się około trzech kilometrów od Joffreville. Bilet wstępu kosztuje 55 000 ariary. Zwiedzanie jest możliwe tylko z przewodnikiem, którego można zorganizować w recepcji parku lub poprzez hotel w Joffreville - na sześciogodzinnej trasie liczącej 15 km (zaczynając i kończąc w recepcji) przewodnik kosztuje 70 000 ariary (ceny negocjowane, za grupę). Wędrówka po parku wiąże się z przekraczaniem płytkich strumieni i mokrych łąk - w miejscach tych czyhają miniaturowe pijawki, idąc w sandałach musiałem odkleić kilka sztuk. Rezerwat jest czynny od poniedziałku do piątku od 9:00 do 17:00 i w soboty, od 9:00 do 12:00. Aktualne informacje praktyczne można znaleźć na stronie Madagascar National Parks
Hotele
Le Relais de la Montagne d'Ambre składa się z dużego domu z pokojami, bungalowami zawieszonymi w konarach drzew oraz schroniska z kempingiem położonego na terenie Parku Narodowego Montagne d'Ambre. Pokój dwuosobowy kosztuje 30 000, bungalow 60 000 ariary. Prąd elektryczny dostępny jest tylko wieczorem.
Schronisko na terenie parku narodowego znajduje się w miejscu zwanym Station des Roussettes, 3 km od bramy parku (6 km z Joffreville). Pokój dwuosobowy kosztuje 6 000, kemping 2 000 ariary (4 000 w wypożyczonym namiocie).
Knajpy
Le Relais de la Montagne d'Ambre oferuje gościom hotelowym obiady w cenie kilkunastu tysięcy ariary - zamówienie należy złożyć rano. Śniadanie kosztuje 10 000 ariary.
Mały sklep w środku miasteczka oferuje podstawowe produkty spożywcze oraz serwowany na szklanki rum. Tuż obok miłośnicy rumu rozgrywają partyjki gry w bule.
Komunikacja
Pickupy do Diégo-Suarez odjeżdżają z przystanku po południowej stronie miasteczka, choć równie dobrze można wsiąść w dowolnie innym miejscu po drodze. Przejazd kosztuje 5 000 ariary i trwa półtorej godziny.
Mahajanga (Majunga)
Główne miasto północno-zachodniego wybrzeża Madagaskaru mimo swego statusu zachowuje charakter małego miasteczka. Warto tu spędzić trochę czasu przesiąkając lokalną atmosferą.
Symbolicznym sercem miasta jest rzekomo największy na Madagaskarze baobab. Zajmuje on środek ronda na północnym końcu nadmorskiego bulwaru. Bulwar zaś jest sceną codziennych popołudniowych spacerów mieszkańców miasta, cieszących się widokiem zachodzącego słońca.
Około 10 km na północ od miasta erozja czerwonej gleby, ukształtowała ciekawostkę geologiczną - Cirque Rouge. Bezpośrednio na miejsce nie dojeżdża żadna komunikacja publiczna, ale można podjechać minibusem nr 15 do przystanku znajdującego się mniej więcej na przedłużeniu pasa startowego lotniska, skąd do Cirque Rouge zostaje około 3 km. Taksówka z Mahajangi w dwie strony, z godziną czasu na zwiedzanie, kosztuje 30 000 ariary. Tuk-tuki nie chcą jeździć w to miejsce ze względu na kiepską drogę za lotniskiem. Bilet wstępu do Cirque Rouge kosztuje 5 000 ariary. Obok jest atrakcyjna plaża, w przyległych bungalowach można się zatrzymać na noc.
Kilka bankomatów mieści się w bankach przy zachodnim krańcu De Gaulle Avenue.
Garść informacji praktycznych (czasami już nieaktualnych), znajduje się na stronie Tourisme Majunga.
Hotele
Tani nocleg w Mahajanga zapewnia mnogość niedrogich hoteli. Chez Madame Chabaud posiada najtańsze pokoje bez wentylacji za 17 000 ariary, trzy tysiące więcej kosztuje dwójka z wentylatorem i współdzieloną łazienką. W hotelu jest darmowe Wi-Fi. Dwa tanie hotele przylegają do dworca autobusowego - Hotel Blessings i Hotel de la Gare Routiere. W obu z nich pokoje są dostępne za cenę od około 20 000 ariary. W obu jest darmowe Wi-Fi.
Nieco drożej i trochę bliżej centrum Hotel Central oferuje pokoje za 39 000 (z wiatrakiem) i 50 000 ariary (z klimatyzacją).
Knajpy
Dobrym miejscem na romantyczną kolację przy zachodzącym słońcu (lub darmowe Wi-Fi) jest taras restauracji La Promenade. Niżej, na poziomie ulicy wzdłuż promenady otwierają się po zmroku tanie bary z grillami a kobiety sprzedają przekąski i kokosy.
Sporo tanich lokali, specjalizujących się głównie w wołowych szaszłykach (zebu) znajduje się wzdłuż środkowej części De Gaulle Avenue. Przy tej samej ulicy, dalej na wschód jest kilka piekarni, w których można kupić bagietki. W tej samej okolicy są dwie warte polecenia knajpki: Buvette Nirino i Vary & Laoka.
Stęsknionym ojczyzny patriotom polecam polską restaurację Loock Ness, w menu są prawdziwe, polskie gołąbki.
Komunikacja
Dworzec autobusowy, z którego odjeżdżają minibusy dalekobieżne znajduje się we wschodniej części miasta, około 1 km od centrum. Minibusy do Antananarywy odjeżdżają o 6:00 i 18:00, jazda trwa 12 godzin i kosztuje 25 000 ariary.
Z minibusów klasy VIP z Mahajangi do Antananarywy jeździ Cotisse (od 30 000 do 93 000 ariary, w zależności od klasy) - w Mahajanga terminal Cotisse znajduje się 100 m na zachód od dworca autobusowego i MalagasyCar (96 000 ariary) - odjazdy z Mahajangi sprzed restauracji Chez Thi-Lan.
W Mahajanga funkcjonuje komunikacja publiczna w postaci minibusów - numery i kluczowe punkty tras wypisane są na planszach za przednią szybą.
Antsirabe
Położone na wysokości 1 500 metrów nad poziomem morza Antsirabe jest zarówno przynoszącym ulgę wytchnieniem od upałów, jak również dogodnym przystankiem w podróży na południe Madagaskaru.
Pełen barw bazar w Antsirabe jest jednym z ciekawszych tego typu miejsc na wyspie.
Strona informacji turystycznej Antsirabe-Tourisme zawiera sporo ogólnych informacji praktycznych.
Hotele
Pension Familie Nitricia to nieduży pensjonat niedaleko dworca autobusowego. Pokój dwuosobowy z współdzieloną łazienką kosztuje 20 000 ariary. Jeszcze bliżej dworca podróżnych zaprasza Avana Hotel z pokojami od 40 000 ariary.
La Maison du Bonheur blisko centrum posiada pokoje dwuosobowe od 31 000 ariary, w cenie Wi-Fi. Również w centrum w Hotel Volavita ceny za pokoje zaczynają się od 20 000 ariary, z Wi-Fi.
Tani nocleg w dormitierze oferuje prowadzony przez kościół luterański Lovasoa Cross-cultural Competence Center - od 18 000, dostępne są również pokoje dwuosobowe, od 47 000 ariary.
Knajpy
Okolice dworca autobusowego są dobrym miejscem na tani i świeży posiłek. W centrum jest więcej wyszukanych opcji, między innymi Zandina (pizza za kilkanaście tysięcy ariary i Wi-Fi) i Chez Jenny (pizza, Wi-Fi i bogaty wybór rumów). Tańsze knajpki w centrum znajdują się w okolicach stacji paliw Galana.
Antsirabe słynie z doskonałych, twardych serów. Można je znaleźć na straganach przy ulicy w postaci małych krążków (2 500 ariary).
Komunikacja
Dworzec autobusowy jest położony prawie trzy kilometry na północ od centrum. Minibus do Morondavy kosztuje 30 000 ariary - jazda trwa 16 godzin, przejazd w nocy odbywa się w konwoju. Do Antananarywy przejazd kosztuje 10 000 ariary i trwa trzy i pół godziny. Niektóre Minibusy do Antananarywy wyruszają z centrum, obok stacji paliw Galana.
Gasy'Car VIP oferuje wygodne połączenie do Antananarywy, cztery razy dziennie, w cenie 26 000 ariary. Za dodatkowe 6 000 ariary można kupić śniadanie i odbiór z dowolnego miejsca w Antsirabe. Odjazdy sprzed Résidence Sociale Antsirabe, w stolicy przystanek przed Le Chalet des Roses. Przejazd trwa cztery godziny.
Cotisse Transport jeździ do stolicy cztery razy dziennie, za 15 000 ariary. Odjazdy sprzed Hotelu Imperial, w Antananarywie terminal na dworcu Ambodivona.
Komunikację publiczną w Antsirabe zapewniają w dużej mierze rowerowe riksze (cyclo-pousse).
Morondava
Największa atrakcja Morondavy jest oddalona od miasta o około 20 km. Jest nią Aleja Baobabów, która pojawia się niemal we wszystkich folderach turystycznych o Madagaskarze. Charakterystyczne dla wyspy baobaby różnią się znacznie od tych występujących w kontynentalnej części Afryki. Wysokie i wysmukłe tworzą niezapomniany widok, rzeczywiście wart trudu podróży tutaj. Baobaby rosnące w tak zwanej Alei Baobabów mają ponad dwa i pół tysiąca lat. Wynajęcie taksówki z Morondavy do Alei Baobabów i z powrotem kosztuje 40 000 ariary. Na miejscu nie są pobierane żadne opłaty, poza parkingiem (2 000 ariary).
Poza baobabami Morondava oferuje prowincjonalną atmosferę i szeroką, piaszczystą plażę. Plażę warto odwiedzić co najmniej dwukrotnie: o poranku i podczas zachodu słońca. Rano rybacy wyciągają z sieci efekt połowu, który na miejscu jest selekcjonowany, suszony i sprzedawany.
Dwa bankomaty znajdują się w bankach w okolicach Central Hotel.
Strona Morondava Autrement zawiera kilka informacji praktycznych o Morondavie. Biuro informacji turystycznej mieści się w okrągłym budynku w południowej części ulicy biegnącej przy wybrzeżu.
Hotele
Tanie hotele ulokowane są w dzielnicach przylegających do bazaru. Hotel Menabe oferuje całe spektrum pokoi, od 26 000 za pokój bez okien i klimatyzacji na parterze, poprzez trochę lepsze pokoje za 30 000-35 000, po pokoje z klimatyzacją za 70 000 ariary. Śniadanie kosztuje dodatkowe 7 000 ariary. W hotelu jest Wi-Fi.
Hotel Continental posiada podobny wybór, z cenami od 30 000 na parterze do 70 000 ariary za pokój z klimatyzacją. W hotelu jest darmowe Wi-Fi. Podobne ceny i standard można znaleźć w Central Hotel po drugiej stronie ulicy.
Knajpy
Na przedłużeniu głównej ulicy - Rue Principale - przylega do plaży Chez Eva - lokal ze stolikami na piasku. Poza ciepłym piwem specjalnością Evy są smażone ryby. Bardziej na uboczu, w L'Oasis klientów wita z plakatów Bob Marley a w barze czeka wyśmienity rum.
Dobrym miejscem na zaspokojenie ciekawości i głodu jest miejscowy bazar - w sekcji gastronomicznej kobiety serwują różnorodne, lokalne dania w bardzo niskich cenach. Spośród restauracji przy Rue Principale warto wymienić Warren Stadium z wyśmienitymi, niedrogimi owocami morza i menu bogatym w inne specjały.
Komunikacja
Funkcja dworca autobusowego Morondavy jest połączona z bazarem. Minibusy odjeżdżające w różnych kierunkach gromadzą się w określonych miejscach bazaru i jego bezpośredniej okolicy. Minibusy do Miandrivazo odjeżdżają rano, pierwsze o 4:00 i kosztują 20 000 ariary. Przejazd trwa sześć i pół godziny.
Do Antananarywy w klasie VIP jeżdżą Cotisse Transport (45 000, odjazd spod hotelu Espace Chris) i MalagasyCar (118 000 ariary, odjazd spod hotelu Renala Au Sable D'Or). Przejazd trwa 12 godzin.
Miandrivazo
Wygodny i praktyczny przystanek pomiędzy Antsirabe i Morondavą, dzięki któremu długą podróż można podzielić na dwa odcinki. Miandrivazo to małe miasteczko na skrzyżowaniu, wystarczająco angażujące, by zostać tu na jedno popołudnie.
Bank of Africa, kilometr na północ od ronda wyposażony jest w bankomat.
Hotele
Dwa hotele położone są obok siebie niedaleko ronda, wyznaczającego komunikacyjne centrum miasta. W Arc en Ciel pokoje z łazienką kosztują 35 000, z łazienką na korytarzu 25 000 ariary. Balkony położonych od ulicy pokoi są dobrym miejscem do obserwacji otoczenia, w nocy zaś ruch jest znikomy by hałas ulicy zakłócał sen. Po sąsiedzku jest nieznacznie droższy Akory Aby Hotel.
Lepszy standard zapewnia położony trochę dalej, niecałe 2 km na północ od ronda Hotel Baobab.
Knajpy
Wokół ronda jest kilka barów, oferujących klasyki malgaskiej kuchni przydrożnej. W tej samej okolicy oraz naprzeciw hotelu Arc en Ciel można zaopatrzyć się w produkty i przekąski oferowane głównie podróżnym jadącym przez Miandrivazo tranzytem i zatrzymującym się tylko na krótki przystanek. Kilka innych lokali można znaleźć przy drodze prowadzącej od ronda na północ. Restauracja w Hotelu Baobab serwuje dania z menu w wygórowanych cenach.
Komunikacja
Biura sprzedające bilety na dalszą podróż znajdują się w okolicach ronda, tutaj też zatrzymują się wszystkie minibusy jadące przez miasto. Do Antsirabe minibus firmy Sonatra odjeżdża o 9:00 rano. Bilety warto zarezerwować wcześniej, gdyż minibusy zwykle przejeżdżają tranzytem i mogą być pełne.
Ivato
Położone kilkanaście kilometrów na północ od Antananarywy Ivato może pochwalić się interesującym, bogatym w owoce i warzywa bazarem. Największym walorem miasta jest jednak lotnisko.
Hotele
Ivato korzysta z bliskości lotniska, ceny hoteli są tu droższe, niż gdzie indziej. Najtańszy pokój dwuosobowy znalazłem w Manoir Rouge - 45 000 ariary (jedynka bez łazienki, Wi-Fi). Hotel dysponuje również łóżkami w salach wieloosobowych - 30 000 ariary. Dwie alternatywy w okolicy to K.méléon Hôtel z dwójkami od 75 000 oraz Homelidays Hotel z takimi samymi pokojami od 65 000 ariary.
Knajpy
Poszukiwacze przyjemnych barów z rumem i piwem powinni skierować kroki na północ od głównego skrzyżowania, gdzie znajdą Chez Mamirija. Bardziej przyziemny, lokal z bogatym menu lokalnych dań - Chez Maman - jest na tyle popularny wśród miejscowych, że czasem trzeba poczekać na wolny stolik. Główne dania kosztują od 3 000 do 5 000 ariary.
Komunikacja
Z centrum Ivato do lotniska jest około 1 km. Taksówkarze w Antananarywie żądają 60 000 ariary za kurs na lotnisko w ciągu dnia, który po negocjacjach można obniżyć do 30 000. Koszty przejazdu z lotniska ustala oficjalny cennik - krótka przejażdżka do Ivato kosztuje 20 000 ariary (w ciągu dnia śmiało można pokonać ten odcinek pieszo), do centrum Tany 50 000 w ciągu dnia i 60 000 w nocy.
Lokalne minibusy z Ivato do Antananarywy kasują po 700 ariary, przystanek znajduję się około 1 km od lotniska, w centrum miasteczka.
Lotnisko
Terminal lotniska Ivato International jest wyposażony w bankomaty oraz biura wymiany walut. Podróżnych nękają oportuniści próbujący sprzedać formularze imigracyjne (dostępne za darmo) lub oszukać na wymianie monet. Darmowe Wi-Fi dostępne jest tylko na 30 minut. Sklepy wolnocłowe znajdują się za odprawami i są otwierane od 9:00 rano. Za odprawą nie ma już biur wymiany walut a punkty gastronomiczne nie akceptują ariary.